Trong lĩnh vực khai thác thủy sản của Phú Yên, cá ngừ đại dương là biểu tượng. Không chỉ vậy, Phú Yên là nơi khởi nguồn của nghề câu cá ngừ đại dương, câu vàng truyền thống và là một trong những địa phương có sản lượng khai thác cá ngừ đại dương lớn cả nước. Chẳng thế mà, một trong những đặc sản khi du khách đến Phú Yên mong muốn được thưởng thức và chủ nhà cũng không quên giới thiệu đó là món cá ngừ đại dương (ăn sống) và đèn pha đại dương (mắt cá ngừ đại dương tiềm thuốc bắc).

Ở Phú Yên, cá ngừ đại dương còn được ngư dân gọi là cá bò gù, vì cá có trọng lượng lớn, sức rướn mạnh, lưng gù, thịt đỏ như thịt bò, giá trị dinh dưỡng cao. Với sản vật này, một cách thưởng thức đơn giản là fillet cá thành lát mỏng, bản vuông vức, ăn sống với mù tạt. Khi đó, người ăn có thể cảm nhận được độ tươi ngọt của cá hòa quyện cùng các nguyên liệu ăn kèm khác như cải xanh, rau thơm, đậu phộng rang..

Bao tử cá ngừ đại dương thường được dùng để trộn gỏi. Để chế biến món ăn hấp dẫn này, người ta sơ chế sạch bao tử cá, luộc (hấp) chín, xắt miếng vừa ăn, trộn với các nguyên liệu khác như xoài, hành tây, cà rốt, rau thơm, ớt, đậu phộng, hành phi... Gỏi bao tử cá sẽ kém ngon nếu thiếu vắng nước chấm đậm đà và bánh tráng nướng giòn tan.

Được gọi nôm na là món "đèn pha đại dương", mắt cá ngừ đại dương được xem như đặc sản nức tiếng nhất ở Phú Yên, hiếm nơi nào có. Người dân địa phương thích sử dụng nguyên liệu độc đáo này để hầm (tiềm) thuốc Bắc. Những cầu mắt cá to sau khi sơ chế sạch, khử tanh kỳ công sẽ được cho vào hũ sành có chấm tròn xanh quen thuộc, chưng cách thủy với một số vị thuốc Bắc, ăn nóng kèm rau thơm, bánh tráng nướng, nước tương.

Tháng 7/2022, trong không khí tưng bừng của chuỗi sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch diễn ra trên toàn quốc, hòa cùng nhịp sống “Phú Yên - điểm đến hấp dẫn và thân thiện”, tỉnh Phú Yên tổ chức Tuần Văn hóa - Du lịch Phú Yên 2022 với chủ đề: “Cá ngừ đại dương - Tinh hoa của biển” tại Tháp Nghinh Phong và các địa phương trên toàn tỉnh. Một trong những điểm nhấn quan trọng của sự kiện này là hoạt động chế biến và công diễn 101 món ăn từ Cá Ngừ đại dương Phú Yên. 101 món ăn độc đáo được chế biến theo 27 cách chế biến khác nhau như áp chảo, xông khói, xào, hấp, tiềm... với sự kết hợp của trên 30 nguyên liệu mới lạ như than tre, mít non, rong biển, lá é... Sau quá trình trực tiếp giám sát, kiểm tra tại chương trình, với tổng số lượng 101 món ăn, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) chính thức xác lập đây là Sự kiện chế biến và công diễn các món ăn từ Cá ngừ đại dương nhiều nhất Việt Nam.

Năm 2022, hồ sơ đề cử 10 món ăn đặc sản, đặc sản thiên nhiên, đặc sản quà tặng nổi tiếng của Việt Nam lần III đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam - VietKings tổng hợp và gửi đến Tổ chức Kỷ Châu Á để công nhận cho các địa phương của Việt Nam. Đến cuối năm, các món ăn từ cá ngừ đại dương Phú Yên đã chính thức được công nhận đạt giá trị Kỷ lục châu Á theo Bộ tiêu chí của Tổ chức Kỷ lục châu Á quy định.