Làng cổ Phước Tích nằm cách trung tâm thành phố Huế 40 km về hướng Bắc mang một vẻ đẹp nguyên sơ của làng quê Việt Nam. Làng được bao bọc bởi con sông Ô Lâu trong xanh, hiền dịu. Theo sử sách, làng Phước Tích được thành lập từ năm 1479 dưới thời vua Lê Thánh Tông và có diện tích đến khoảng 49 ha. 

Nhìn từ trên cao, làng cổ như một chiếc túi rút đựng tiền hay bầu rượu, một mặt Bắc - Đông Bắc giáp làng chạm khắc Mỹ Xuyên nổi tiếng

Vào thời gian đầu, ngôi làng này có tên là Phúc Giang, mãi về sau đến thời vua Gia Long, ngôi làng mới được đổi tên thành Phước Tích như ngày nay với mong muốn rằng người dân trong làng sẽ tích được nhiều phúc đức để lại cho con cháu đời sau. Và đúng với ý nghĩa tên gọi, các thế hệ người dân ở làng cổ Phước Tích đều tiếp nối truyền thống của cha ông để lại, từ đời này sang đời khác họ vẫn sẵn sàng lao động, miệt mài sáng tạo để làm nên những giá trị to lớn cho làng quê.

Cánh cổng dẫn tới làng cổ Phước Tích

Vẻ đẹp thanh bình tại làng cổ Phước Tích

Làng Phước Tích cho đến nay vẫn còn lưu giữ một kho tàng di sản văn hóa vật thể khá đồ sộ. Trong số hơn 120 nóc nhà của làng hiện vẫn còn gần 30 ngôi nhà cổ (đa số là loại nhà rường cổ ba gian hai chái), 10 nhà có giá trị đặc biệt, các ngôi nhà này đều có tuổi thọ trên 100 năm, lại nằm liền kề nhau, chỉ cách nhau bằng khu vườn. Bên cạnh nhà dân là hệ thống nhà thờ họ, phái, hiện có hơn 10 nhà thờ còn bảo lưu theo kiểu kiến trúc nhà rường. Ngoài ra, còn có các công trình kiến trúc tín ngưỡng khá phong phú: Đình làng, Chùa, miếu Cây Thị (miếu Bà), miếu Quảng Tế, miếu Liễu Hạnh, miếu Ngũ Hành, miếu Vua, miếu Cô Hồn, miếu ông Cọp, miếu Đôi, Văn Thánh...  

Miếu Cây Thị - Nơi thờ tự linh thiêng của người dân làng cổ Phước Tích

Trải qua hơn 550 năm, làng vẫn còn nhiều di tích như đình làng, các miếu thờ thần, bến sông cổ... 

Từ những kiến trúc độc đáo, những nét văn hóa dòng họ, làng xóm và làng nghề ở làng cổ Phước Tích đã tạo nên một nét đẹp văn hóa làng quê đậm nét miền Trung.

Một điểm đặc biệt khác khiến làng cổ Phước Tích trở nên đặc sắc đó chính là những không gian nhà cổ và những ngôi nhà vườn truyền thống có từ thời xưa được xếp theo dạng ba xóm gắn kết với nhau. Ngoài ra còn có những ngôi nhà rường đặc trưng của Huế thiết kế theo lối 3 gian 2 chài.

Những ngôi nhà rường trong làng cổ Phước Tích có một điều thú vị là dường như những ngôi nhà được quy hoạch từ trước. Mỗi căn nhà đều có khu vườn rộng và được ngăn cách nhau bởi những hàng chè xanh thẳng tắp.

Những ngôi nhà rường đều đã trên 100 năm tuổi và được chạm khắc họa tiết, hoa văn vô cùng tinh xảo, bắt mắt

Bên cạnh những ngôi nhà rường độc đáo, những công trình thờ tự cổ kính uy nghiêm, thì ở làng cổ Phước Tích còn có nghề truyền thống làm gốm vô cùng đặc sắc.  

Những sản phẩm được tạo ra từ nghề làm gốm truyền thống của làng cổ Phước Tích từ xa xưa đã trở thành những sản phẩm quý chuyên dâng lên cho vua chúa triều Nguyễn. Gốm ở làng cổ Phước Tích nổi tiếng bởi độ bền, bón mịn và tinh xảo, tất cả sản phẩm đều được làm bằng tay và đun bằng củi trong các lò sấp, lò ngửa

Năm 2009, Phước Tích được Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch xếp hạng là di tích cấp quốc gia. Đây là làng cổ hiếm hoi thứ hai sau làng cổ Đường Lâm ở Hà Nội được công nhận.